بهترین استراتژی، جلوگیری از وقوع بحران است ولی هرچه‌قدر هم اسطوره باشیم، توانایی گلاویز شدن با کرونا را نداریم! گاهی کرونای بهداشتی و گاهی مالی!
بحران مالی چیست؟!
ابتدا باید بحران مالی را تعریف کنیم. به موقعیتی که ما یا شرکت‌مان در پرداخت‌های جاری و بدهی‌های کسب‌وکارمان با مشکل مواجه بشویم، می‌گویند بحران مالی!
پس اگر نتوانستیم این ماه به دلیل مشکل مالی پیتزا بخوریم، بحران مالی نیست ولی اگر قبض موبایل‌مان را سروقت پرداخت نکنیم، در حال تجربه‌ی یک مدل کوچک از بحران هستیم. قبض موبایل این ماه شما می‌تواند با قرض از دوست‌تان حل شود، می‌تواند به یک فاجعه هم تبدیل شود اگر…
بحران مالی چگونه به وجود می‌آید؟!
به‌وجودآمدن بحران‌های مالی، ریشه‌های متعدد و مختلفی دارند؛ گاهی بسیار ساده و گاهی بسیار پیچیده! «تغییر پیش‌بینی‌نشده‌ی متغیرهای قابل‌کنترل» و «ظهور متغیرهای غیرقابل کنترل»!
یعنی چه؟! یک‌دفعه همه‌ی کارمندان، هم‌زمان صاحب فرزند می‌شوند و مساعده‌لازم یا بعضی‌وقت‌ها هم چینی‌ها خفاش می‌خورند و با دست‌های نشُسته هم‌دیگر را در آغوش می‌کشند و جهان می‌شود ماسک‌های اعصاب‌خردکن کرونایی!
تأکید می‌کنیم به این که کرونا، «جهان» را به‌هم ریخت و نه فقط یکی‌دو کشور را. تا زمان نگارش این متن، آخرین بحران مالی دنیا با کرونا رخ داده است. ورشکستگی بانک‌های مهم جهان، عدم بازپرداخت وام‌های سنگین دولت‌ها، اخراج گسترده‌ی کارمندان و کارگران، تعطیلی غول‌های کارخانه‌ای اروپا، سقوط ارزش پول در آسیا و ده‌ها اتفاق شگفت‌آوری که هیچ‌کس باور نمی‌کرد روزی هم‌زمان رخ بدهد!
از بزرگ‌ترین بحران‌های مالی دنیا چه می‌دانیم؟! اهل اقتصاد می‌گویند تاریخ اقتصاد جهان در کم‌تر از 4قرن، بیش از 30ابَربحران مالی را پشت سر گذاشته؛ برای پی بردن به بزرگی اَبَربحران‌ها، بدانیم که ورشکستگی بانک‌های بزرگی مثل سیلیکون‌ولی و فرست‌ریپابلیک، جزئی از این سی و خُرده‌ای بحران بزرگ مالی نیستند!
بحران‌های مالی بزرگ دنیا
بی‌کاری همگانی، شکست دسته‌جمعی، پنج‌شنبه‌ی سیاه! 5تا از ابَربحران‌های اقتصادی دنیا را باهم مرور کنیم.
1) بحران اعتباری 1772
از لندن، به تمام اروپا!
بریتانیایی که الآن جزو 5قدرت اول اقتصاد دنیاست، بحران عجیبی را پشت سر گذاشته! اواسط دهه‌ی 1760، امپراتوری بریتانیا، از استعمار و تجارت پول خوبی به جیب زد. همه جوگیر شدند و خوش‌بین.
8ژوئن1772، همه‌چیز به یک‌باره تمام شد. الکساندر فوردایس که شریک خانه‌ی بانک‌داری بریتانیا بود، از ترس طلب‌کارها وِل کرد و رفت فرانسه! خبر پخش شد، مردم ترسیدند و دم بانک‌ها صف کشیدند. اسکاتلند و هلند و بقیه‌ی اروپا و مستعمره‌ها هم خیلی زود دچار شدند. خیلی‌ها معتقدند انقلاب آمریکا از همین‌جا شروع شد!
2) رکود بزرگ 1929
پنج‌شنبه خون به پا می‌شود!
سقوط وال‌استریت در سال1929 در کنار تصمیم‌های ضعیف سیاسی آمریکای آن زمان، بدترین فاجعه‌ی قرن بیستم را رقم زدند! اقتصاد آمریکا در آن موقع به همین مقدار قدرت‌مند بود ولی فدرال‌رزور، سال1928، برای آرامش رشد وحشت‌ناک قیمت سهام، تصمیم مهمی گرفت؛ افزایش نرخ بهره! اما با این تصمیم، آن‌قدر قیمت بعضی چیزها مثل ماشین و مسکن کاهش پیدا می‌کند که صنعت تولید آمریکا به خواب فرو می‌رود!
کم‌کم آینده برای سرمایه‌‌دارها پیش‌بینی‌ناپذیر شد و اعتماد به شکل قابل لمسی پایین آمد و سهام‌دارها درجا همه‌چیز را عجولانه فروختند و… 24اکتبر 1929، شد پنج‌شنبه‌ی سیاه! بعد از آن، سال1930 گفتند که بانک جای خوبی نیست و سپرده‌ها را برداشتند. 10سال طول کشید تا این بحران تمام شود و طی این سال‌ها، نرخ بی‌کاری بی‌سابقه‌ی آمریکای1933 را داشتیم و کاهش عجیب تولید به‌ویژه در کشورهای صنعتی.
3) بحران نفتی 1973
این بار آمریکا تحریم شد!
کشورهای عضو اوپک که اکثراً عربی بودند، برای تنبیه آمریکا که در جنگ اعراب برای اسرائیل، تسلیحات فرستاده بود، آمریکا و متحدانش را تحریم نفتی کردند! کاهش نفت در بازار جهانی و افزایش فوق‌العاده‌ی قیمت نفت، بحران اقتصادی برای آمریکا را به دنبال داشت. تورم و رکود، هم‌زمان شدند و دوره‌ی رکود تورمی، ویژگی این دوره بود. البته رد شدن آمریکا از این بحران، یک کلاس درس برای همه‌ی کشورهاست!
4) بحران آسیایی 1997
تایلند، هم ساحل دارد و هم بحران!
شرق آسیا، بعد از جریان پولی که از طرف کشورهای توسعه‌یافته داخل این مناطق اتفاق افتاد و تایلند، اندونزی، سنگاپور، هنگ‌کنگ و حتی کره‌جنوبی را پروار کرد؛ با یک بحران روبه‌رو شد. با افزایش اعتبارهای بانکی در ادامه‌ی آن جریان پول، خوش‌بینی، دوباره بلای جان یک کشور شد.
ژوئیه‌ی1997، نرخ ارز تایلند که تا مدت‌ها برابر آمریکا مقاومت کرده بود، به یک‌باره فروریخت. وحشت همگانی و ترس عمومی، اقتصاد تایلند و شرق آسیا را دود کرد رفت هوا ولی طی کم‌تر از یک دهه، همه‌چیز بهتر هم شد!
5) بحران مالی 2008
شدیدترین بحران مالی بعد از 1929!
بزرگ‌ترین تهدید تاریخ برای مؤسسات مالی تازه‌رشدیافته! اگر دولت‌ها نبودند که بانک‌ها را نجات بدهند، تقریباً هیچ‌چیز از آن‌ها باقی نمی‌مانْد؛ البته شاید دولتی هم باقی نمی‌مانْد! ریزش بازارهای سهام جهانی در ادامه‌ی بحران بازاهای مسکن آمریکا، اخراج میلیون‌ها نفر و سلب حق مالکیت و بی‌کاری‌های طولانی‌مدت را به‌دنبال داشت. ترکیدن حباب جذاب و پول‌ساز مسکن، میلیاردها دلار ضرر مالی به اقتصاد اول جهان وارد کرد. رتبه‌ای که اخیراً با رتبه‌ی دوم چین، جابه‌جا شده است.
از قسطاکارت اطلاعی داری؟!
حرف آخر | شما چه فکر می‌کنید؟!
به نظر می‌رسد هرچه‌قدر کشور بزرگ‌تر باشد، بحران‌های مالی بیش‌تر و بزرگ‌تری را پیش چشم می‌بیند! گویا گذر از بحران‌های مالی است که یک کشور را بزرگ می‌کند؟ موافقید یا مخالف؟
این 5تا بحران از ما؛ شما چه ابَربحران‌هایی را می‌شناسید یا پیش‌بینی می‌کنید که رخ بدهد؟!